تصاویر طراحی عجیب و متفاوت آیفون تاشو منتشر شد

سرانجام انتشار نخستین رندرهای CAD آیفون فولد | آغاز فاز واقعی پروژه تاشدنی اپل

انتشار نخستین رندرهای CAD منتسب به آیفون فولد را باید نقطه عطفی در تاریخ محصولات معرفی‌نشده اپل دانست. برخلاف موج‌های قبلی شایعات که اغلب بر پایه تحلیل زنجیره تأمین یا برداشت‌های کلی از پتنت‌ها شکل می‌گرفتند، این‌بار با داده‌هایی روبه‌رو هستیم که ماهیت مهندسی دارند. رندر CAD به‌طور معمول زمانی تولید می‌شود که طراحی صنعتی از مرحله مفهومی عبور کرده و وارد فاز تطبیق با تولید انبوه شده باشد؛ به همین دلیل، نفس وجود چنین رندرهایی نشان می‌دهد پروژه آیفون فولد دیگر یک آزمایش آزمایشگاهی یا طرح بایگانی‌شده نیست.

نکته مهم‌تر این است که اپل در طول دو دهه گذشته، کمترین میزان نشت اطلاعات CAD را در میان شرکت‌های بزرگ فناوری داشته است. بنابراین انتشار این تصاویر، حتی اگر غیررسمی باشند، نشان‌دهنده آن است که زنجیره تولید یا تأمین قطعات وارد مرحله‌ای شده که کنترل کامل اطلاعات دیگر ممکن نیست. این معمولاً تنها زمانی رخ می‌دهد که محصول به بازه زمانی نسبتاً مشخصی از عرضه نزدیک شده باشد.

تحلیل فرم کلی بدنه | بازتعریف مفهوم «گوشی تاشدنی» از نگاه اپل

بررسی دقیق فرم کلی آیفون فولد در رندرهای CAD نشان می‌دهد اپل به‌صورت آگاهانه از الگوهای رایج بازار فاصله گرفته است. این دستگاه نه به‌طور کامل از طراحی کتابی سامسونگ پیروی می‌کند و نه فرم عریض و کوتاه برخی رقبا را دارد. نسبت ابعاد بدنه در حالت بسته، به آیفون‌های کلاسیک نزدیک است؛ تصمیمی که پیام روشنی دارد اپل نمی‌خواهد کاربر هر لحظه متوجه «تاشدنی بودن» دستگاه شود.

از دید طراحی صنعتی، این یک تصمیم پرریسک اما هوشمندانه است. گوشی‌های تاشدنی معمولاً با تأکید بر تفاوت ظاهری‌شان فروخته می‌شوند، اما اپل مسیر معکوس را انتخاب کرده و تلاش کرده تاشدن را به یک قابلیت ثانویه تبدیل کند، نه هویت اصلی محصول. این رویکرد باعث می‌شود آیفون فولد در استفاده روزمره، کمتر حس ابزار آزمایشی یا خاص‌پسند را منتقل کند و بیشتر شبیه یک آیفون بالغ و تکامل‌یافته باشد.

همچنین بخوانید: هواوی چگونه اپل و شیائومی را شکست داد و صدر بازار ساعت‌های هوشمند را فتح کرد؟

لولا؛ پیچیده‌ترین و تعیین‌کننده‌ترین بخش آیفون فولد

اگر بخواهیم تنها یک بخش از آیفون فولد را به‌عنوان ستون فقرات پروژه معرفی کنیم، بدون اغراق آن بخش لولا است. رندرهای CAD نشان می‌دهند که اپل از یک مکانیزم چندلایه و چندمحوره استفاده کرده؛ مکانیزمی که به‌جای ایجاد یک تاخوردگی تیز، خمیدگی تدریجی را ممکن می‌سازد. این تفاوت ظاهراً کوچک، از نظر مهندسی نمایشگر اهمیت حیاتی دارد.

در اکثر گوشی‌های تاشدنی موجود، فشار مکانیکی در یک خط مشخص متمرکز می‌شود و همین مسئله باعث ایجاد چین‌خوردگی دائمی در مرکز نمایشگر می‌شود. اما در طراحی اپل، توزیع فشار در سطح وسیع‌تری انجام می‌شود. این نشان می‌دهد که اپل احتمالاً از ترکیب مواد انعطاف‌پذیر چندلایه و فضای خالی کنترل‌شده در محور لولا استفاده کرده است؛ راه‌حلی که هزینه تولید را بالا می‌برد، اما کیفیت بصری را حفظ می‌کند.

اگر این تحلیل درست باشد، اپل عملاً یکی از بزرگ‌ترین نقاط ضعف گوشی‌های تاشدنی را هدف گرفته؛ نقطه ضعفی که بسیاری از کاربران حرفه‌ای هنوز آن را غیرقابل‌قبول می‌دانند.

مواد بدنه و نمایشگر | جایی که هزینه سر به فلک می‌کشد

درک هزینه واقعی آیفون فولد بدون ورود به بحث مواد، اساساً ممکن نیست. آنچه این محصول را گران می‌کند نه صرفاً تاشدن نمایشگر، بلکه مجموعه‌ای از تصمیم‌های مهندسی است که اپل را از استفاده از مواد متعارف کاملاً منع می‌کند. آیفون فولد در موقعیتی قرار دارد که هر قطعه از بدنه تا نمایشگر، باید هم‌زمان چند نقش متضاد را ایفا کند: استحکام بالا، وزن کنترل‌شده، دوام بلندمدت و سازگاری با مکانیزم تاشدن. جمع‌کردن این خواسته‌ها در یک محصول مصرفی، هزینه را از حالت خطی خارج و وارد مسیر تصاعدی می‌کند.

بدنه آیفون فولد برخلاف آیفون‌های معمولی، فقط نقش یک پوسته محافظ را ندارد. این بدنه بخشی از ساختار تحمل‌کننده تنش است. فشارهایی که در اثر باز و بسته شدن مداوم لولا ایجاد می‌شوند، اگر به‌درستی در بدنه توزیع نشوند، به‌مرور باعث تغییر شکل می‌شوند؛ چیزی که اپل مطلقاً آن را نمی‌پذیرد. به همین دلیل، استفاده از آلومینیوم‌های رایج یا حتی تیتانیوم‌های استاندارد عملاً گزینه‌ای امن نیست. محتمل‌تر این است که اپل سراغ آلیاژهای اختصاصی چندفازی برود؛ موادی که در آن‌ها سختی، انعطاف‌پذیری و مقاومت به خستگی فلزی به‌صورت هم‌زمان تنظیم می‌شوند. مشکل اینجاست که چنین آلیاژهایی نه‌تنها گران هستند، بلکه فرآیند شکل‌دهی و ماشین‌کاری آن‌ها نیز به‌مراتب پیچیده‌تر و پرهدررفت‌تر است. در این مرحله، هزینه فقط بابت ماده خام پرداخت نمی‌شود؛ هزینه اصلی ناشی از دقت تولید و درصد بالای قطعات ردشده در کنترل کیفیت است.

این پیچیدگی وقتی به ناحیه لولا می‌رسد، چند برابر می‌شود. لولای آیفون فولد یک قطعه واحد نیست، بلکه یک سیستم مکانیکی چندلایه است که هر لایه آن از جنسی متفاوت ساخته می‌شود. برخی بخش‌ها باید سخت و مقاوم باشند تا شکل خود را حفظ کنند، برخی دیگر باید خاصیت جذب تنش داشته باشند و گروهی نیز وظیفه کاهش اصطکاک و سایش را بر عهده دارند. ترکیب این مواد ناهمگون در فضایی بسیار محدود، نیازمند تلرانس‌های تولید فوق‌العاده دقیق است. هر انحراف جزئی می‌تواند باعث ایجاد صدا، لق‌زدن یا توزیع نامتقارن فشار شود؛ مسائلی که برای اپل غیرقابل‌قبول‌اند و به‌معنای افزایش مستقیم هزینه تولید و مونتاژ هستند.

اما بیشترین فشار هزینه‌ای بدون تردید از سمت نمایشگر داخلی وارد می‌شود. نمایشگر آیفون فولد تنها یک پنل OLED انعطاف‌پذیر نیست، بلکه مجموعه‌ای از لایه‌های فعال و محافظ است که باید هم‌زمان انعطاف‌پذیر، مقاوم در برابر خستگی مکانیکی و پایدار از نظر کیفیت تصویر باشند. لایه محافظ رویی، برخلاف شیشه‌های سنتی، نمی‌تواند سخت و شکننده باشد؛ اما اگر بیش‌ازحد نرم هم باشد، به‌سرعت دچار خط‌وخش و افت کیفیت می‌شود. رسیدن به تعادل میان این دو، نیازمند پلیمرهای پیشرفته یا شیشه‌های فوق‌نازک تقویت‌شده است؛ موادی که تولید آن‌ها هم گران است و هم بازده پایینی دارد.

مشکل اینجاست که هر بار خم‌شدن نمایشگر، تمام این لایه‌ها را تحت تنش قرار می‌دهد. اگر حتی یکی از آن‌ها رفتار مکانیکی متفاوتی از بقیه داشته باشد، در طول زمان باعث ایجاد موج، تغییر رنگ یا کاهش حساسیت لمسی می‌شود. اپل برای جلوگیری از این سناریو ناچار است از مواد با مشخصات بسیار نزدیک به هم استفاده کند و این یعنی محدودتر شدن گزینه‌ها و بالاتر رفتن هزینه.

نمایشگر بیرونی | حذف اجبار و بازگرداندن اختیار به کاربر

یکی از هوشمندانه‌ترین بخش‌های طراحی آیفون فولد، نمایشگر بیرونی آن است. برخلاف بسیاری از رقبا که نمایشگر بیرونی را به یک پنل اضطراری تقلیل داده‌اند، اپل این نمایشگر را به‌عنوان یک صفحه‌نمایش کامل در نظر گرفته است.

این تصمیم پیامد مهمی دارد کاربر مجبور نیست برای هر تعامل ساده‌ای دستگاه را باز کند. این موضوع در استفاده بلندمدت اهمیت حیاتی دارد، زیرا باز و بسته‌کردن مداوم گوشی تاشدنی نه‌تنها آزاردهنده است، بلکه استهلاک لولا را نیز افزایش می‌دهد. اپل با این طراحی، استفاده از حالت تاشده را به یک انتخاب منطقی تبدیل کرده، نه یک مانع.

ماژول دوربین | کنترل‌شده، منطقی و همسو با محدودیت‌ها

ماژول دوربین آیفون فولد در رندرهای CAD نه اغراق‌آمیز است و نه نمایشی. این نشان می‌دهد اپل محدودیت‌های فیزیکی گوشی تاشدنی را پذیرفته و به‌جای تلاش برای جا دادن سخت‌افزار بیش‌ازحد، روی بهینه‌سازی تمرکز کرده است.

این تصمیم شاید برای کاربرانی که به دنبال بزرگ‌ترین سنسور یا بیشترین زوم هستند ناامیدکننده باشد، اما از منظر مهندسی کاملاً منطقی است. فضای داخلی آیفون فولد به‌دلیل لولا و باتری دو‌تکه، محدودتر از آیفون‌های معمولی است و اپل ترجیح داده کیفیت پایدار را فدای اعداد تبلیغاتی نکند.

همچنین بخوانید: معرفی بهترین گوشی اقتصادی زیر ۲۰ میلیون تومان در سه ماهه آخر ۱۴۰۴

ضخامت | وزن و مصالحه‌های اجتناب‌ناپذیر

هیچ گوشی تاشدنی‌ای بدون مصالحه وجود ندارد و آیفون فولد هم از این قاعده مستثنا نیست. رندرهای CAD نشان می‌دهند که دستگاه در حالت بسته ضخیم‌تر از آیفون‌های فعلی است، اما این ضخامت به‌صورت حساب‌شده توزیع شده است.

اپل به‌وضوح تلاش کرده تعادل بین استحکام، باتری و خوش‌دستی را حفظ کند. این یعنی آیفون فولد احتمالاً سبک‌ترین یا نازک‌ترین تاشدنی بازار نخواهد بود، اما در عوض حس یک محصول محکم و قابل اعتماد را منتقل می‌کند؛ چیزی که برای مخاطب اپل اهمیت بیشتری دارد.

نرم‌افزار | جایی که آیفون فولد یا متولد می‌شود یا می‌میرد

هرچقدر طراحی صنعتی و مهندسی آیفون فولد در رندرهای CAD حساب‌شده و بالغ به نظر برسد، واقعیت این است که هیچ گوشی تاشدنی‌ای بدون نرم‌افزار مناسب معنا ندارد. اپل برخلاف برخی رقبا که از ابتدا سیستم‌عامل خود را با تاشدن تطبیق داده‌اند، سال‌هاست iOS را بر پایه یک فرض ساده توسعه داده: نمایشگر واحد، بدون تغییر شکل فیزیکی. آیفون فولد این فرض را به‌طور کامل زیر سؤال می‌برد.

چالش اصلی اپل این نیست که رابط کاربری در حالت باز بزرگ‌تر شود؛ این کار از نظر فنی ساده است. چالش واقعی، پیوستگی تجربه میان حالت بسته و باز است. کاربر نباید حس کند با باز کردن گوشی، وارد دنیای دیگری شده است. انتقال اپلیکیشن‌ها، تغییر چیدمان، مقیاس‌پذیری عناصر رابط و مدیریت چندوظیفگی باید آن‌قدر طبیعی باشد که ذهن کاربر متوجه تغییر نشود.

بر اساس منطق طراحی اپل، محتمل‌ترین سناریو این است که آیفون فولد به نسخه‌ای هیبریدی از iOS و iPadOS مجهز شود؛ نه یک سیستم‌عامل جدید، بلکه لایه‌ای تطبیقی که بسته به وضعیت لولا فعال می‌شود. اگر اپل این گذار را به‌درستی مدیریت نکند، آیفون فولد صرفاً یک آیفون بزرگ‌شده خواهد بود؛ و این بدترین اتفاق ممکن است.

باتری | محدودیت فیزیکی و تصمیم‌های سخت

رندرهای CAD به‌طور غیرمستقیم نشان می‌دهند که آیفون فولد احتمالاً از باتری دو‌تکه استفاده می‌کند؛ راه‌حلی رایج در گوشی‌های تاشدنی که امکان توزیع وزن و استفاده بهتر از فضای داخلی را فراهم می‌کند. اما این تصمیم، چالش‌های خاص خود را دارد.

باتری دو‌تکه:

• مدیریت انرژی پیچیده‌تری می‌طلبد
• نیازمند کنترل دقیق دماست
• و هماهنگی نرم‌افزاری پیشرفته‌تری می‌خواهد

اپل از نظر طراحی تراشه و بهینه‌سازی مصرف انرژی دست بالاتری نسبت به رقبا دارد، اما آیفون فولد برای اولین‌بار اپل را وارد قلمرویی می‌کند که محدودیت‌های فیزیکی برتری نرم‌افزاری را به چالش می‌کشند. اگر مصرف انرژی نمایشگر داخلی و پردازش هم‌زمان چند اپلیکیشن به‌درستی مدیریت نشود، آیفون فولد می‌تواند به یکی از ضعیف‌ترین آیفون‌ها از نظر شارژدهی تبدیل شود؛ ضربه‌ای که برای برند اپل بسیار سنگین است.

تولید انبوه | کابوس واقعی پشت طراحی زیبا

طراحی خوب روی کاغذ یک چیز است، تولید انبوه چیز دیگر. رندرهای CAD هرچقدر هم دقیق باشند، تضمینی برای موفقیت در تولید نیستند. آیفون فولد با لولای پیچیده و نمایشگر حساس، به‌شدت مستعد افت بازده تولید است. کوچک‌ترین خطا در مونتاژ می‌تواند به افزایش نرخ خرابی و کاهش سود منجر شود.

اپل معمولاً تا زمانی که به بازده تولید بالا نرسد، محصول را عرضه نمی‌کند. بنابراین اگر آیفون فولد وارد بازار شود، می‌توان نتیجه گرفت که اپل یا:

• راهی برای ساده‌سازی تولید پیدا کرده
• یا حاضر شده بازده کمتر را به‌عنوان هزینه ورود به بازار بپذیرد

هر دو سناریو پیامدهای مهمی برای قیمت نهایی و میزان عرضه خواهند داشت.

جمع‌بندی نهایی | آیفون فولد محصولی برای بلوغ بازار، نه هیجان لحظه‌ای

بر اساس تحلیل تخصصی رندرهای CAD، آیفون فولد قرار نیست شوکی بصری به بازار وارد کند. این محصول نه یک نمایش قدرت تکنولوژیک، بلکه تلاشی برای بالغ‌کردن تجربه گوشی‌های تاشدنی است. اپل با این طراحی، به‌جای دنبال‌کردن ترندها، سعی کرده آن‌ها را مهار و قابل‌اعتماد کند.

اما باید صادق بود: موفقیت نهایی آیفون فولد نه به لولا و نه به نمایشگر، بلکه به نرم‌افزار بستگی دارد. اگر اپل نتواند iOS را به‌گونه‌ای بازطراحی کند که واقعاً از این فرم استفاده کند، تمام این مهندسی دقیق بی‌اثر خواهد شد.